Rekordowe ceny gazu dla gospodarstw domowych w UE
Według najnowszych danych Eurostatu, druga połowa 2024 roku przyniosła wzrost cen gazu dla europejskich gospodarstw domowych. Średnia cena – uwzględniająca podatki – wyniosła 12,33 euro za 100 kWh, w porównaniu do 11,04 euro w pierwszej połowie roku. To najwyższy poziom od początku prowadzenia statystyk w 2008 roku.
Przyczyną podwyżek są głównie decyzje fiskalne – wiele państw UE zaczęło wycofywać się z czasowych ulg podatkowych wprowadzonych po kryzysie energetycznym, co automatycznie przełożyło się na rachunki odbiorców końcowych.
Gdzie jest najdrożej, a gdzie najtaniej?
Zróżnicowanie cen między państwami członkowskimi pozostaje duże. Najwięcej za gaz płacili mieszkańcy:
- Szwecji – 18,93 €/100 kWh
- Niderlandów – 16,71 €/100 kWh
- Włoch – 15,86 €/100 kWh
Z kolei najniższe ceny odnotowano w:
- Węgrzech – 3,20 €/100 kWh
- Chorwacji – 4,60 €/100 kWh
- Rumunii – 5,40 €/100 kWh
Po przeliczeniu na standard siły nabywczej (PPS), najwyższe relatywne ceny gazu wystąpiły w Portugalii (16,60), Włoszech (16,49) i Szwecji (16,08). Najbardziej przystępne cenowo pozostawały Węgry (4,72), Luksemburg (5,57) i Chorwacja (6,67).
Różne kierunki zmian
Porównując dane rok do roku, w zaledwie 6 krajach UE ceny gazu dla gospodarstw domowych wzrosły. Przyczyną były głównie rosnące podatki i likwidacja ulg. W przeciwieństwie do tego, aż 14 państw odnotowało spadki, wynikające głównie z niższych kosztów zakupu energii i przesyłu.
Stabilizacja cen dla odbiorców biznesowych
W przypadku sektora niegospodarstw domowych (np. firm), trend spadkowy zwolnił. Średnie ceny bez VAT wzrosły nieznacznie z 6,16 do 6,24 euro za 100 kWh, a bez żadnych podatków – z 5,30 do 5,41 euro.
W ujęciu rocznym tylko 2 kraje UE odnotowały wzrosty cen w tym segmencie, podczas gdy w 21 krajach ceny spadły, głównie za sprawą niższych kosztów energii. Podatki i opłaty sieciowe pozostały na stabilnym poziomie.
Wnioski i perspektywy
- Ceny gazu w UE dla gospodarstw domowych osiągnęły rekordowy poziom od 2008 roku.
- Podatki i wycofywanie ulg były głównymi czynnikami wzrostów.
- Sytuacja odbiorców instytucjonalnych i biznesowych jest bardziej stabilna, a w większości państw choćby korzystna.
- Różnice między państwami członkowskimi pozostają ogromne – zarówno nominalnie, jak i po przeliczeniu na siłę nabywczą.
W kolejnych miesiącach najważniejsze będzie monitorowanie decyzji fiskalnych oraz sytuacji na globalnych rynkach gazu. Czy wzrosty będą kontynuowane w 2025 roku?
Uwaga
Dane dotyczące cen gazu nie są dostępne dla wszystkich państw UE. Cypr i Malta nie raportują cen gazu w ogóle, Finlandia nie podaje cen dla gospodarstw domowych, a w przypadku Polski dane pozostają poufne.
Zobacz również:- Rynek gazu w IV kwartale 2024: ceny są coraz niższe
- Rynek gazu pod presją geopolityki i pogody – wnioski z ORLEN Gas Meeting 2025
- IEA: Globalny rynek gazu pod presją – napięcia utrzymają się w 2025 roku
Źródło: Eurostat