4 dni temu
Od 1 lipca 2025 r. zaczął w pełni funkcjonować Centralny System Informacji Rynku Energii (CSIRE), który stanowi jedną z najistotniejszych reform polskiego sektora elektroenergetycznego ostatnich lat. Wprowadzenie tego narzędzia oznacza dla przedsiębiorców nie tylko nowe obowiązki administracyjne, ale również szereg ułatwień związanych z dostępem do danych energetycznych oraz zarządzaniem umowami. Warto już teraz przyjrzeć się, jakie praktyczne konsekwencje przyniesie ta zmiana dla firm korzystających z energii elektrycznej.
Czym jest CSIRE?
CSIRE to centralna, jednolita baza danych o rynku energii, którą prowadzi operator systemu przesyłowego, czyli Polskie Sieci Elektroenergetyczne. Jej podstawowym celem jest zgromadzenie i udostępnianie w jednym miejscu wszystkich istotnych informacji dotyczących:
- zużycia energii,
- punktów poboru,
- umów sprzedaży i dystrybucji,
- danych o odbiorcach końcowych.
System będzie obowiązkowym narzędziem komunikacji pomiędzy sprzedawcami energii, operatorami sieci, a odbiorcami, w tym przedsiębiorcami.
Dlaczego wprowadzono CSIRE?
Dotychczas rynek energii w Polsce zmagał się z rozproszeniem informacji. Zmiana sprzedawcy czy optymalizacja taryf wymagały często skomplikowanych procedur i wymiany korespondencji pomiędzy kilkoma podmiotami. CSIRE ma ten proces ujednolicić i przyspieszyć. Dzięki temu przedsiębiorcy zyskają możliwość szybszego dostępu do własnych danych energetycznych, łatwiejszego porównania ofert, a także prostszego rozliczania się z dostawcami energii.
Najważniejsze korzyści dla przedsiębiorców
Wprowadzenie systemu to przede wszystkim spore ułatwienia w zarządzaniu danymi energetycznymi. Każda firma, niezależnie od wielkości, uzyska możliwość wglądu do swojego profilu zużycia energii w jednym miejscu. Dane te będą dostępne w sposób zautomatyzowany i aktualny, co pozwoli na precyzyjniejsze planowanie kosztów oraz identyfikowanie potencjalnych oszczędności.
Przedsiębiorcy, którzy regularnie dokonują porównań cenowych i rozważają zmianę sprzedawcy, odczują uproszczenie procedur. w tej chwili zmiana sprzedawcy może zajmować kilka tygodni; w realiach CSIRE proces ten będzie bardziej transparentny i krótszy. Dodatkowo, możliwość łatwego dostępu do danych pomiarowych zwiększy konkurencyjność rynku energii, a zatem firmy zyskają realne narzędzie do negocjacji lepszych warunków kontraktowych.
Nowe obowiązki i ryzyka
Wdrożenie CSIRE to jednak nie tylko korzyści. Przedsiębiorcy muszą liczyć się z dodatkowymi obowiązkami w zakresie zarządzania danymi. Każda firma będzie musiała zadbać o poprawność informacji przekazywanych do systemu, a wszelkie rozbieżności mogą skutkować problemami przy rozliczeniach.
Ważnym aspektem jest także ochrona danych. CSIRE będzie przetwarzać informacje nie tylko o zużyciu energii, ale również dane identyfikacyjne odbiorców, co rodzi konieczność weryfikacji zgodności procesów w przedsiębiorstwie z przepisami o ochronie danych osobowych. Firmy powinny upewnić się, iż osoby uprawnione do korzystania z systemu mają adekwatne upoważnienia, a procedury wewnętrzne minimalizują ryzyko nieuprawnionego dostępu.
Co firmy powinny zrobić już teraz?
Przedsiębiorcy powinni przede wszystkim przeanalizować, jakie umowy energetyczne posiadają i w jaki sposób ich dane będą raportowane do CSIRE. Dobrym krokiem jest kontakt ze swoim sprzedawcą energii i upewnienie się, iż proces przekazywania informacji przebiega prawidłowo.
Warto także wyznaczyć w organizacji osoby odpowiedzialne za obsługę systemu i zadbać o przeszkolenie pracowników. Szczególnie w przypadku dużych zakładów przemysłowych, gdzie rozliczenia energii obejmują wiele punktów poboru, centralizacja danych może wymagać uporządkowania dotychczasowych procedur.
Nie bez znaczenia pozostaje również aspekt strategiczny. Dane z CSIRE mogą stać się cennym narzędziem w planowaniu działań energooszczędnych, wdrażaniu polityki ESG czy przygotowywaniu się do inwestycji w odnawialne źródła energii. Transparentny dostęp do informacji ułatwi bowiem analizę efektywności energetycznej i podejmowanie decyzji biznesowych.
Wpływ wdrożenia systemu na ceny prądu
Samo wprowadzenie CSIRE nie jest mechanizmem, który bezpośrednio zmienia ceny energii elektrycznej albowiem system nie ustala taryf ani nie wpływa na koszty produkcji czy przesyłu. Jego głównym celem jest centralizacja i ujednolicenie danych o rynku, co ma zwiększyć przejrzystość i ułatwić konkurencję. Pośrednio jednak mogą pojawić się skutki odczuwalne dla firm i odbiorców spowodowane chociażby:
- większą konkurencją między sprzedawcami – łatwiejszy dostęp do danych i uproszczone procedury zmiany sprzedawcy mogą skłonić przedsiębiorców do częstszej zmiany dostawcy, a sprzedawców do oferowania atrakcyjniejszych warunków. To może w dłuższym okresie sprzyjać obniżeniu kosztów energii dla odbiorców;
- lepszym zarządzaniem zużyciem – przedsiębiorcy dzięki CSIRE zyskają szczegółowe dane o swoim profilu zużycia. To ułatwi optymalizację kontraktów i wdrażanie działań oszczędnościowych, co również może przełożyć się na mniejsze rachunki;
- kosztami wdrożeniowymi – należy jednak pamiętać również, iż część kosztów utworzenia i obsługi CSIRE ponoszą operatorzy i sprzedawcy energii. Istnieje ryzyko, iż część z nich będzie próbowała pośrednio przerzucić te wydatki na klientów, np. poprzez opłaty w taryfach dystrybucyjnych.
Podsumowanie
Centralny System Informacji Rynku Energii to przełomowa zmiana, która w dłuższej perspektywie może uprościć funkcjonowanie rynku i zwiększyć jego konkurencyjność. Dla przedsiębiorców oznacza to nowe możliwości analizy i kontroli kosztów energii, ale też konieczność dostosowania procedur wewnętrznych do wymagań systemu. Warto odpowiednio wcześnie przygotować się do wdrożenia CSIRE, aby uniknąć problemów operacyjnych i w pełni wykorzystać potencjał nowego narzędzia.
Artykuł autorstwa: r. pr. Szymon Łabędzki
W razie pytań, a także pomysłów tematów na kolejne wydania Newsletter’a zapraszamy do kontaktu:
