Premier Mark Carney oświadczył, iż Kanadyjczycy muszą być gotowi na „trudne decyzje” i „wyrzeczenia”, przedstawiając główne kierunki polityki swojego rządu w kontekście nadchodzącego budżetu federalnego.
Carney zaznaczył, iż jego administracja koncentruje się na „wzmacnianiu gospodarki” w obliczu „coraz bardziej dynamicznego, konkurencyjnego i nieprzyjaznego świata”.
„Jeśli nie zaczniemy działać teraz, presja tylko się nasili” – powiedział w środę wieczorem podczas przemówienia do studentów uniwersytetu w Ottawie.
„Będę mówił otwarcie o wyzwaniach, które stoją przed nami, i o decyzjach, jakie musimy podjąć. I jasno powiem – nie przekształcimy naszej gospodarki z dnia na dzień. To proces wymagający czasu i poświęceń”.
Premier odniósł się również do zmian w relacjach handlowych ze Stanami Zjednoczonymi, zapowiadając, iż celem rządu jest podwojenie eksportu poza USA w ciągu najbliższych dziesięciu lat.
Nadchodzący budżet ma zawierać m.in. strategię konkurencyjności klimatycznej, nowy plan imigracyjny oraz międzynarodowy program pozyskiwania talentów.
Środowe wystąpienie odbyło się tuż przed zagraniczną podróżą Carneya na dwa szczyty w Azji Południowo-Wschodniej, które rozpoczną się w piątek i potrwają do czasu ogłoszenia budżetu – zaplanowanego na 4 listopada.
Tego samego dnia Carney spotkał się prywatnie z liderem konserwatystów Pierre’em Poilievre’em, aby omówić projekt budżetu. Wcześniej premier rozmawiał także z liderami Nowej Partii Demokratycznej, Bloku Quebecu i Partii Zielonych.
Po spotkaniu Poilievre powiedział, iż „docenia” możliwość przedstawienia propozycji swojej partii dotyczących przyszłego budżetu.
„Rozmowa była dobra. Nie usłyszałem żadnych zobowiązań, więc zobaczymy, co przygotują” – przekazał dziennikarzom.
W poniedziałek lider konserwatystów wysłał do Carneya list, w którym wezwał do przygotowania „budżetu przystępnego dla obywateli” z szerokimi obniżkami podatków i deficytem nieprzekraczającym 42 miliardów dolarów.
W liście podkreślono również, iż „ukryte podatki na żywność” utrudniają Kanadyjczykom codzienne zakupy i zaapelowano o zniesienie opłat wpływających na sektor rolny, w tym podatku węglowego od nawozów i sprzętu.
Poilievre zapowiedział, iż konserwatyści podejmą decyzję w sprawie głosowania dopiero po publikacji budżetu, jednak ponownie wyraził zaniepokojenie wzrostem podatków i deficytu.
„Z całym szacunkiem, wydatki pana Carneya wymknęły się spod kontroli, a skutki tego ponoszą obywatele” – oświadczył Poilievre po spotkaniu z premierem.
Podczas sesji pytań w parlamencie lider opozycji ostro starł się z Carneyem w kwestii kosztów planowanego budżetu, wskazując na rosnące ceny żywności i wzrost korzystania z banków żywności. Obaj politycy mieli spotkać się tego popołudnia, by kontynuować rozmowy budżetowe.
Liberałowie określają nadchodzący budżet mianem „pokoleniowego”, podkreślając, iż będzie on punktem zwrotnym i może wiązać się z większym deficytem rządu federalnego.
Lider frakcji liberalnej w Izbie Gmin, Steve MacKinnon, przyznał we wtorek, iż obawia się o uzyskanie wystarczającego wsparcia opozycji, by uchwalić budżet. Rząd mniejszościowy potrzebuje poparcia przynajmniej jednej z partii opozycyjnych.
Ponieważ głosowanie nad budżetem stanowi wotum zaufania, jego odrzucenie mogłoby doprowadzić do przedterminowych wyborów. MacKinnon jednak odrzucił żądania opozycji, określając je jako „bezpodstawne”.
Blok Quebecu ogłosił sześć kluczowych priorytetów w sprawie budżetu, w tym zwiększenie federalnych transferów zdrowotnych dla prowincji, nowe inwestycje infrastrukturalne, rozszerzenie programu szybkiego budownictwa mieszkaniowego, bezodsetkowe pożyczki dla osób kupujących pierwsze mieszkanie oraz podniesienie świadczeń dla seniorów w wieku 65–75 lat.
Lider Bloku, Yves-François Blanchet, powiedział po spotkaniu z Carneyem, iż rozmowa była szczera i konkretna.
Odrzucił przy tym słowa MacKinnona, twierdząc, iż postulaty jego partii są „niepodlegające negocjacjom”.
„Zamiast wysyłać ministrów, by narzekali, iż nie pomagamy, powinni powiedzieć: ‘Dobrze, rozważymy wasze propozycje’. Naszym zadaniem jest służenie mieszkańcom Quebecu” – podkreślił.
Tymczasowy lider Nowej Partii Demokratycznej, Don Davies, zaprzeczył doniesieniom o rozmowach z liberałami w sprawie poparcia budżetu, nazywając je „nieprawdziwymi”. Dodał, iż jego ugrupowanie poczeka na przedstawienie dokumentu w przyszłym miesiącu, zanim podejmie decyzję.
Davies spotkał się z Carneyem wcześniej w październiku, by omówić priorytety NDP, domagając się „poważnych inwestycji” w zatrudnienie, ochronę zdrowia i mieszkalnictwo – bez podawania konkretnych kwot.
Podobnie jak Blanchet, skrytykował sposób, w jaki MacKinnon przedstawia nadchodzące głosowanie, podkreślając, iż to rząd odpowiada za zdobycie większości.
„Decyzja o wyborach należy wyłącznie do pana Carneya. To on, jako lider rządu mniejszościowego, musi przygotować budżet, który poprze przynajmniej jedna partia opozycyjna. To jego obowiązek” – stwierdził Davies na wtorkowej konferencji prasowej w Ottawie.
