Białystok pamięta o przedwojennym prezydencie

W Białymstoku odsłonięto w poniedziałek (16 września) pomnik Seweryna Nowakowskiego, ostatniego przedwojennego prezydenta tego miasta. Pomnik, który jest realizacją projektu z Budżetu Obywatelskiego 2021, stanął w parku Planty, niedaleko wilii przy ul. Akademickiej, w której kiedyś mieszkał Nowakowski.

Seweryn Nowakowski urodził się w 8 stycznia 1894 r. w Piotrkowie Trybunalskim. Był polskim politykiem samorządowym. Do Białegostoku przyjechał na początku lat 30. ubiegłego wieku, aby pełnić funkcję komisarza rządowego. W 1934 roku został wybrany na prezydenta Białegostoku. Sprawował ten urząd do wybuchu II wojny światowej. Dzięki Sewerynowi Nowakowskiemu udało się podnieść miasto z zapaści ekonomicznej przywracając równowagę finansową. Zrealizował także szereg ważnych inwestycji z zakresu infrastruktury technicznej miasta, w tym między innymi budowę dróg, pierwszych sieci sanitarnych, deszczowych. To dzięki niemu brukowano ulice i układano nowe chodniki. Rozpoczął budowę wiaduktu łączącego centrum z dzielnicą Antoniuk. Z jego inicjatywy wybudowano hale targowe, uregulowano rzekę Białą i uporządkowano bulwary nad nią. To jemu zawdzięczamy Park Planty, Park im. ks. Józefa Poniatowskiego, Teatr Dramatyczny im. A. Węgierki, wybudowany jako Dom Ludowy, kąpielisko na Dojlidach. Po wybuchu II wojny światowej, w październiku 1939 roku, został aresztowany przez NKWD, a jego dalszy los jest nieznany. Historycy uważają, iż został wywieziony w głąb ZSRR i tam zginął.

Pomnik Seweryna Nowakowskiego, którego autorem jest rzeźbiarz Maciej Jagodziński-Jagenmeer z Torunia, stanął na Bulwarach Kościałkowskiego, naprzeciw willi przy ul. Akademickiej 26 w Białymstoku. Budynek wybudowany został w latach 1936–37 właśnie dla Seweryna Nowakowskiego. Miał służyć wszystkim kolejnym prezydentom miasta. Na pomniku widnieje napis: „Prezydent Białegostoku w latach 1934-1939, aresztowany przez Sowietów, zaginął w październiku 1939 roku. Zaufanie zobowiązuje”.

– Chcę, żeby Białystok pamiętał o osobach szczególnie zasłużonych dla miasta, a także o swoich bohaterach – powiedział podczas uroczystości prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski. – Prezydent Seweryn Nowakowski był świetnym gospodarzem i doskonałym organizatorem, inwestorem z piękną wizją, patriotą, który pragnął miasta nowoczesnego, wygodnego do życia, pięknego, zamożnego. Z jego wizji europejskiego Białegostoku czerpiemy inspirację do dziś.

W odsłonięciu pomnika Seweryna Nowakowskiego uczestniczyli przedstawiciele władz miasta i województwa, radni, mieszkańcy Białegostoku. Specjalnymi gośćmi były dwie wnuczki Seweryna Nowakowskiego – Joanna Nowakowska i Katarzyna Pitman – wraz z jego prawnukami. Jedna z pań odczytała list od żyjącej synowej Seweryna Nowakowskiego. Krystyna Nowakowska dziękowała w nim za pamięć o swoim teściu. „Podjął trudne wyzwania, ale praca na rzecz rozwoju miasta stała się jego pasją i mimo iż nie urodził się w Białymstoku, stał się białostoczaninem z wyboru. Tu był jego dom” – napisała w liście.

Uroczystość odbyła się w przeddzień rocznicy agresji sowieckiej na Polskę oraz Dnia Sybiraka.