Białystok. Macewy wykopane na os. Bagnówka mają wrócić na dawny cmentarz rabinacki

Macewy wykopane na białostockim osiedlu Bagnówka mają wrócić na dawny cmentarz rabinacki przy ul. Kalinowskiego

Przedstawiciele społeczności żydowskiej chcą by macewy wykopane z okolic żydowskiego cmentarza przy ul. Wschodniej w Białymstoku wróciły tam, skąd zostały zabrane, czyli najbliżej miejsc, gdzie są pochowani ludzie, których nagrobki odnaleziono. Chodzi o dawny cmentarz rabinacki przy ul. Kalinowskiego.

W porozumieniu z Naczelnym Rabinem Polski Michaelem Schudrichem, za zgodą władz Białegostoku członkowie Fundacji Odbudowy Cmentarza od połowy sierpnia prowadzili prace w pobliżu ogrodzenia cmentarza żydowskiego przy ul. Wschodniej. W ich trakcie odkryli 120 macew.

Najprawdopodobniej są to macewy z cmentarza rabinackiego, który znajdował się na terenie obecnego Parku Centralnego przy ul. Kalinowskiego.

– Chcemy podziękować białostoczanom za okazana życzliwość – mówił Joshua Degen z Fundacji Odbudowy Cmentarza. – Odkąd rozpoczęliśmy nasze prace spotykamy się jedynie z wyrazami wsparcia i chęcią pomocy z ich strony.

W prace zaangażowana jest także prof. Heidi Szpek-Idzikowski, religioznawca z USA, której badania odkrywają historię jaką niosą ze sobą wydobyte macewy.

– Pojawiają się na nich takie miejscowości jak Orla czy Tykocin – mówiła podczas konferencji. – To pokazuje, iż historia tego cmentarza sięga daleko poza sam Białystok.

Prace w pobliżu cmentarza przy ul. Wschodniej prowadzone były w pełnym porozumieniu i współpracy z Miastem Białystok.

– Na razie macewy trafią na cmentarz przy ul. Wschodniej, ale będziemy szukać rozwiązania by wróciły na swoje miejsce i by kolejny fragment przeszłości wielokulturowego Białegostoku- tak jak cmentarz ewangelicki na terenie Rynku Siennego – został przywrócony pamięci – powiedział Rafał Rudnicki zastępca prezydenta Białegostoku.

Tym bardziej, iż zgodnie z żydowską tradycją nagrobki muszą wrócić na miejsce, w którym zostały wzniesione. Forma upamiętnienia dawnych mieszkańców Białegostoku będzie więc wynikiem współpracy miedzy Miastem Białystok a społecznością żydowską Białegostoku i Polski.

Cmentarz przy ulicy Wschodniej, przy którym trwały prace, to jedna z największych nekropolii żydowskich w Polsce.

Został oficjalnie założony w 1892 roku. Ostatni pochówek odbył się w 1969 roku. Na powierzchni 12,5 hektara zachowało się około 5 tys. nagrobków, z których najstarszy pochodzi z 1876 roku.