Banki ostrzegają: bez tego dokumentu stracisz dostęp do konta. Nowe przepisy zmieniają zasady

Banki w całej Polsce wdrażają jednolite procedury bezpieczeństwa, które wynikają z przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy (AML). od dzisiaj brak tego dokumentu może skutkować całkowitym zablokowaniem dostępu do konta bankowego, niezależnie od tego kto zakładał konto i czym się zajmuje.

Fot. Shutterstock

Obowiązek prawny, nie decyzja banków

Jak informuje Komisja Nadzoru Finansowego, obowiązek weryfikacji tożsamości klientów wynika wprost z ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Każdy bank działający w Polsce jest „instytucją obowiązaną”, co oznacza, iż musi przestrzegać identycznych zasad AML. W praktyce nie ma znaczenia, czy korzystasz z usług PKO BP, mBanku, ING, Pekao, Millennium, Aliora czy Revoluta — wszystkie te instytucje muszą stosować te same procedury.

Banki pełnią rolę podmiotów zaufania publicznego, a jednym z ich głównych obowiązków jest ochrona środków klientów. W tym celu muszą prowadzić rzetelną identyfikację użytkowników i potwierdzać dane z ważnego dokumentu tożsamości. W przypadku jego utraty ważności system automatycznie ogranicza lub blokuje dostęp do rachunku.

Co to oznacza dla klientów?

Jeśli twój dowód osobisty stracił ważność, ryzykujesz utratę dostępu do bankowości internetowej, aplikacji mobilnej oraz usług płatniczych. Nie zalogujesz się na konto, nie wykonasz przelewu ani nie zawrzesz nowych umów online. W skrajnych przypadkach bank może choćby zablokować kartę lub wypłaty z bankomatu.

Choć paszport jest dokumentem potwierdzającym tożsamość, nie zawsze wystarczy w relacjach z bankiem. Jak przypominają eksperci serwisu Cashless.pl, nie można na jego podstawie zawrzeć umowy o rachunek osobisty, firmowy ani kredyt. Można jednak wykonać niektóre czynności w oddziale, takie jak wypowiedzenie umowy czy zastrzeżenie karty.

Dla wielu klientów to może oznaczać realne problemy — szczególnie jeżeli blokada nastąpi w środku miesiąca, gdy trzeba zapłacić rachunki czy sfinansować nagły wydatek.

Systemy same wykrywają nieważne dokumenty

Każdy bank zapisuje datę ważności dokumentu przy zakładaniu konta. Gdy termin mija, system automatycznie aktywuje ograniczenia. zwykle instytucje przypominają o konieczności wymiany dokumentu z wyprzedzeniem — często już na 30 lub 60 dni przed jego wygaśnięciem. Powiadomienia pojawiają się w aplikacjach, mailach i SMS-ach, jednak wielu klientów je ignoruje.

Większość banków oferuje dziś możliwość aktualizacji danych w pełni zdalnie — przez aplikację lub serwis internetowy. Wystarczy zeskanować nowy dowód osobisty, a system sam zaktualizuje dane w profilu klienta.

Nadchodzą jeszcze ostrzejsze przepisy

Od 2025 roku zaczną obowiązywać kolejne zmiany w przepisach AML. Rządowy projekt ustawy przewiduje, iż banki otrzymają bezpośredni dostęp do Rejestru Dowodów Osobistych. Dzięki temu będą mogły natychmiast sprawdzać aktualność dokumentów oraz automatycznie aktualizować dane klienta.

Według Ministerstwa Finansów, nowe przepisy mają na celu wzmocnienie bezpieczeństwa obrotu finansowego i przeciwdziałanie kradzieżom tożsamości. Europejski pakiet regulacji AML/CFT rozszerza zakres odpowiedzialności instytucji finansowych i nakłada na nie dodatkowe obowiązki weryfikacyjne.

Co robić, żeby uniknąć blokady?

Najlepiej działać z wyprzedzeniem. Sprawdź termin ważności dowodu osobistego i złóż wniosek o nowy dokument, jeżeli do końca ważności zostało mniej niż sześć miesięcy. Po jego odbiorze zaloguj się do banku i zaktualizuj dane. Nie czekaj, aż system sam wykryje nieaktualny dokument – wówczas może być już za późno.

Jak informuje resort finansów, planowane jest wprowadzenie funkcji automatycznej aktualizacji danych między bazą dowodów osobistych a bankami. Dopóki jednak te zmiany nie wejdą w życie, to klient ponosi pełną odpowiedzialność za utrzymanie aktualnych danych.

Większość banków udostępnia aktualizację danych online. W PKO BP służy do tego aplikacja IKO i serwis iPKO, w Santanderze – Moje Konto, a w ING – bankowość internetowa. Zmiany można też zgłosić telefonicznie lub w oddziale. Po wymianie dowodu warto niezwłocznie poinformować wszystkie banki, w których masz rachunki.

Co to oznacza dla ciebie?

Nowe przepisy AML mogą wydawać się uciążliwe, ale mają jeden cel – ochronę twoich pieniędzy i danych. Bank nie działa tu złośliwie, tylko zgodnie z prawem. Lepiej poświęcić kilka minut na wymianę dokumentu niż stracić dostęp do konta w momencie, gdy najbardziej go potrzebujesz.