1 godzina temu
Przewodnicząca Parlamentu Europejskiego Roberta Metsola wręczyła we wtorek w Strasburgu Nagrodę im. Sacharowa za 2025 rok przedstawicielom dwojga dziennikarzy uwięzionych na Białorusi i w Gruzji: Andrzeja Poczobuta i Mzii Amaglobeli.
– Z dumą przyznaję tegoroczną Nagrodę im. Sacharowa dziennikarzom Andrzejowi Poczobutowi i Mzii Amaglobeli w uznaniu ich odważnej walki o wolność słowa oraz demokratyczną przyszłość Białorusi i Gruzji – podkreśliła szefowa PE Roberta Metsola, wręczając przedstawicielom laureatów nagrody.
Dodała, iż Parlament Europejski solidaryzuje się z obojgiem laureatów i wzywa do ich natychmiastowego uwolnienia z więzienia – „ponieważ mówienia władzy prawdy nie wolno traktować jako przestępstwa”.
Kim są tegoroczni laureaci?
Andrzej Poczobut to dziennikarz, eseista, bloger oraz przedstawiciel mniejszości polskiej na Białorusi. W Parlamencie Europejskim reprezentowała go córka Jana Poczobut.
– To wielki zaszczyt stać tu dziś i odebrać tę nagrodę w imieniu mojego ojca. (…) Od niemal pięciu lat moja rodzina żyje w ciszy, niepewności i w poczuciu braku kogoś, kogo kochamy – podkreśliła.
Nawiązała się do sprawy Mikołaja Statkiewicza, jednego z czołowych przedstawicieli białoruskiej opozycji, który zaginął we wrześniu. – Gdy wypowiadamy na głos ich imiona (białoruskich opozycjonistów – red.), przestają oni być statystykami. Znów stają się realnymi ludźmi. I dlatego wasza uwaga, uwaga Parlamentu Europejskiego, ma tak ogromne znaczenie – wskazała.
Mzia Amaglobeli to z kolei gruzińska dziennikarka, współzałożycielka i dyrektorka niezależnych mediów Batumelebi i Netgazeti. Nagrodę odebrała za nią dziennikarka Irma Dimitradze, związana z Batumelebi. Odczytała ona wystąpienie Amaglobeli do europosłów.
„Przyjmuję tę nagrodę w imieniu moich współpracowników – dziennikarzy, którzy dziś w Gruzji walczą o ocalenie samego dziennikarstwa. Pracują niestrudzenie, abyście mogli usłyszeć głos sprzeciwu obywateli Gruzji i aby nie udało się ucieszyć prawdy”, napisała laureatka.
Zaznaczyła, iż choć gruzińskie władze „niszczą wolne dziennikarstwo, likwidują opozycję polityczne i demontują organizacje pozarządowe, a osoby w nich działające określają mianem «zagranicznych agentów»”, to „nie zdołały jednak uciszyć protestów”.
„Być może dlatego stanowisko Unii Europejskiej wspierające naród gruziński jest dziś silniejsze i bardziej jednoznaczne niż kiedykolwiek wcześniej. Za to jestem głęboko wdzięczna”, zapewniła.
Rezolucje PE
Parlament Europejski przyjął dotychczas szereg rezolucji potępiających represje na Białorusi, domagających się uwolnienia więźniów politycznych (ich liczbę szacuje się na 1,2 tys. osób), potępiających współudział prezydenta Białorusi Alaksandra Łukaszenki w rosyjskiej wojnie przeciwko Ukrainie oraz wzywających do zaostrzenia sankcji i wsparcia dla białoruskich sił demokratycznych, niezależnych mediów i obrońców praw człowieka.
W odniesieniu do Gruzji – kraju kandydującego do UE – europosłowie zdecydowanie potępili poważny regres demokratyczny, represyjne ustawy (takie jak prawo o „zagranicznych agentach”), ataki na wolność słowa i prasy oraz tłumienie pokojowych protestów.
Parlament Europejski wezwał również do ponownego przeprowadzenia wyborów z października 2024 roku, w których zwycięstwo ogłosiła rządząca partia Gruzińskie Marzenie. Europosłowie potępili rosyjskie wpływy w kraju i zażądali uwolnienia zatrzymanych.
Nagroda Sacharowa
Nagroda im. Sacharowa za Wolność Myśli, nazwana na cześć radzieckiego fizyka i dysydenta politycznego Andrieja Sacharowa, jest najwyższym wyróżnieniem Unii Europejskiej w dziedzinie praw człowieka.
Od 1988 roku Parlament Europejski przyznaje ją corocznie osobom, grupom lub organizacjom w uznaniu ich działań na rzecz obrony praw człowieka, wolności słowa i wartości demokratycznych. Nagroda wiąże się z gratyfikacją finansową w wysokości 50 tys. euro.
PE co roku przyznaje co roku także Nagrodę Dziennikarską im. Daphne Caruany Galizii, upamiętniającą maltańską dziennikarkę zamordowaną w 2017 roku.
