Obniżka opłat dla energochłonnych przedsiębiorstw
Komisja Europejska zatwierdziła program pomocy państwowej Portugalii o wartości 612 mln euro. Inicjatywa przewiduje obniżenie stawek opłat na energię elektryczną dla firm intensywnie korzystających z energii. Program ma na celu ograniczenie ryzyka przenoszenia działalności gospodarczej poza Unię Europejską, gdzie obowiązują mniej ambitne polityki klimatyczne.
System opłat i wsparcia energetycznego w Portugalii
Portugalia stosuje różne opłaty wspierające krajowe cele energetyczne i środowiskowe. Opłaty te finansują m.in. produkcję energii ze źródeł odnawialnych, działania zwiększające efektywność energetyczną, taryfy socjalne oraz rozwój produkcji energii w regionach izolowanych.
Zgodnie z nowym programem, firmy energochłonne otrzymają ulgi w wysokości od 75% do 85%, w zależności od poziomu narażenia na ryzyko. Jednocześnie minimalna stawka opłaty nie może być niższa niż 0,5 euro/MWh.
Warunki objęcia pomocą
Aby skorzystać z programu, firmy muszą spełnić jeden z trzech warunków:
- wdrożenie zaleceń z audytów energetycznych,
- pokrycie co najmniej 30% zużycia energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych,
- przeznaczenie co najmniej 50% otrzymanej pomocy na projekty znacząco ograniczające emisje gazów cieplarnianych.
Program będzie obowiązywał do 22 kwietnia 2035 roku. Beneficjentami będą przedsiębiorstwa działające w sektorach wymienionych w załączniku 1 do Wytycznych w sprawie pomocy państwa na rzecz klimatu, ochrony środowiska i energii z 2022 roku (CEEAG).
Ocena Komisji Europejskiej
Komisja Europejska oceniła program na podstawie art. 107 ust. 3 lit. c Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). Przepis ten pozwala państwom członkowskim wspierać rozwój określonych działań gospodarczych, pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów.
Komisja stwierdziła, że:
- program wspiera działalność gospodarczą opartą na zużyciu energii elektrycznej i narażoną na konkurencję międzynarodową,
- pomoc jest konieczna i adekwatna do realizacji celów Clean Industrial Deal,
- pomoc jest proporcjonalna – nie przekracza dopuszczalnych limitów określonych w CEEAG i ogranicza się do określonych sektorów,
- korzyści programu przeważają nad ewentualnymi zakłóceniami konkurencji i handlu wewnątrz UE.
Cel: konkurencyjność i dekarbonizacja
Zgodnie z komunikatem Komisji z 26 lutego 2025 r., w ramach Clean Industrial Deal, europejski przemysł wymaga pilnego wsparcia wobec rosnących kosztów energii i międzynarodowej konkurencji. Clean Industrial Deal wskazuje dekarbonizację jako najważniejszy czynnik wzrostu dla europejskich firm. Program portugalski ma wzmacniać konkurencyjność przedsiębiorstw przy jednoczesnym wsparciu transformacji energetycznej.
„Ten program o wartości 612 mln euro umożliwia Portugalii wsparcie firm szczególnie narażonych na handel międzynarodowy i silnie uzależnionych od energii elektrycznej w swojej działalności. Program utrzymuje bodźce do skutecznej dekarbonizacji portugalskiej gospodarki, minimalizując jednocześnie zakłócenia konkurencji. Wzmacnia także konkurencyjność wspieranych firm, zgodnie z celami inicjatywy Clean Industrial Deal.” – Teresa Ribera, wiceprzewodnicząca wykonawcza ds. czystej, sprawiedliwej i konkurencyjnej transformacji
Niejawna wersja decyzji Komisji zostanie opublikowana po rozwiązaniu kwestii poufności w rejestrze pomocy państwa pod numerem SA.111450.
Zobacz również:
Źródło: Komisja Europejska, oprac. własne.