500 plus dla małżeństw. Wsparcie finansowe dla par. Ile wyniesie?

Zdjęcie: 500 plus dla małżeństw. Te pary mogą liczyć na wsparcie | foto Pixabay

Choć inicjatywa ma wymiar symboliczny, jej skutki finansowe mogą być znaczące – w wariancie powszechnym koszt przekroczyłby miliard złotych rocznie.

Początek inicjatywy – petycja P10-11/23

Wszystko zaczęło się w styczniu 2023 roku, gdy do Senatu wpłynęła petycja oznaczona numerem P10-11/23. Zakładała ona wprowadzenie jednorazowego świadczenia jubileuszowego dla par obchodzących złote i kolejne gody. Inicjator podkreślał, iż długoletnie małżeństwa zasługują na podobne wyróżnienie jak stulatkowie, którzy otrzymują emeryturę honorową.

Wysokość świadczeń 500 plus dla małżeństw

Projekt precyzyjnie określa stawki w zależności od liczby lat spędzonych razem:

• 50 lat – 5000 zł,
• 55 lat – 5500 zł,
• 60 lat – 6000 zł,
• 65 lat – 6500 zł,
• 70 lat – 7000 zł,
• 75 lat – 7500 zł,
• 80 lat – 8000 zł.

To prosty mechanizm, w którym każda kolejna okrągła rocznica oznacza wyższe wsparcie. – „Zdaniem wnoszącego petycję, pary o tak długim stażu małżeńskim powinni otrzymywać świadczenie rodzinne na podobieństwo tzw. emerytury honorowej, otrzymywanej przez 100-latków (miesięcznie). Przy czym świadczenie to powinno być przyznawane okresowo i jednorazowo.”

Stanowisko Ministerstwa Rodziny i pierwsze wątpliwości

Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej początkowo wyraziło brak poparcia dla projektu. Resort wskazał, iż w polskim systemie wsparcia rodziny nie ma precedensu dla takiego świadczenia. Przypomniano, iż istnieją już inne formy wyróżnienia – medale za długoletnie pożycie małżeńskie, które mają charakter symboliczny.

Pomimo sceptycyzmu ministerstwa, senatorowie uznali, iż warto kontynuować prace. W maju 2023 roku Biuro Legislacyjne przygotowało wstępny projekt ustawy. Następnie 10 czerwca 2025 roku odbyło się posiedzenie Komisji Petycji, podczas którego analizowano dokument.

Analiza kosztów – możliwy miliard złotych rocznie

Na posiedzeniu padły pytania o konsekwencje finansowe programu. Członkowie Komisji zwrócili uwagę, iż realizacja świadczenia dla wszystkich par z co najmniej 50-letnim stażem oznaczałaby wydatki przekraczające miliard złotych rocznie. W związku z tym zlecono przygotowanie kolejnej Oceny Skutków Regulacji, obejmującej różne warianty wdrożenia.

Jak miałby działać system 500 plus dla małżeństw

Świadczenie miałoby być wypłacane z budżetu Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej. Aby je otrzymać, małżonkowie musieliby złożyć wniosek i załączyć dokumenty potwierdzające długość stażu – przede wszystkim odpis aktu małżeństwa. Procedura miała być możliwie prosta: rocznica, wniosek, weryfikacja, wypłata.

Senatorowie popierający pomysł podkreślali, iż to istotny gest wobec osób, które przez dziesięciolecia tworzyły trwałe rodziny. W dobie rosnącej liczby rozwodów i malejącej liczby zawieranych małżeństw program mógłby mieć także znaczenie symboliczne, promując stabilność związku jako wartość społeczną.

Krytyczne głosy i obawy

Przeciwnicy ostrzegali, iż miliard złotych rocznie to poważne obciążenie dla finansów publicznych. Pojawiały się też pytania, czy świadczenie nie powinno być kierowane tylko do najuboższych seniorów. Senatorowie zwracali jednak uwagę, iż program ma charakter jubileuszowy, a nie socjalny – ma doceniać staż, a nie wyrównywać poziom dochodów.

Co dalej z projektem

Losy projektu zależą teraz od wyników nowej Oceny Skutków Regulacji. Dopiero po jej przedstawieniu Komisja Petycji zdecyduje, czy skierować ustawę do dalszych prac. Pewne jest jedno – temat „500 plus dla małżeństw” stał się poważnym elementem dyskusji o polityce rodzinnej i budżetowej.