3M wzywa UE do wydzielenia środków na zdrowie i utworzenia funduszu na wypadek pandemii

Zdjęcie: https://euractiv.pl/section/zdrowie/news/3m-wzywa-ue-do-wydzielenia-srodkow-na-zdrowie-i-utworzenia-funduszu-na-wypadek-pandemii/

Firma zajmująca się bezpieczeństwem wezwała do wydzielenia w ramach kolejnego budżetu UE funduszu na politykę zdrowotną w celu przygotowania się na sytuacje awaryjne, takie jak epidemie.

Firma 3M, specjalista ds. bezpieczeństwa pracowników, wezwała do utworzenia funduszu na politykę zdrowotną w ramach kolejnych Wieloletnich Ram Finansowych i wydzielenia specjalnych środków na wypadek pandemii. Firma ostrzega, iż nieskoordynowane wczesne reakcje na pandemię COVID-19 kosztowały cenny czas.

Konglomerat, który odegrał kluczową rolę w dostarczaniu środków ochrony osobistej poprzez wspólne zamówienia publiczne UE podczas pierwszej fali pandemii, wystosował ten apel podczas debaty w Parlamencie Europejskim na temat środków zaradczych i gromadzenia zapasów medycznych.

Bruksela dąży do wdrożenia tzw. strategii wspierania medycznych środków przeciwdziałania zagrożeniom dla zdrowia publicznego, przedstawionej w lipcu jako część agendy na rzecz tzw. unii gotowości. Plan ma na celu położenie większego nacisku na zagrożenia, zdolności produkcyjne i dystrybucję zapasów, ale jego sukces zależy od długoterminowego finansowania.

Maxime Bureau, dyrektor 3M ds. relacji z rządem, przypomniał, iż firma uczestniczyła w pierwszym wspólnym przetargu UE w marcu 2020 r., ale opisał początkową reakcję na pandemię jako „fragmentaryczną i powolną”.

Wskazał na ograniczenia eksportowe wprowadzone przez duże państwa członkowskie, które utrudniały transgraniczne dostawy. Mimo późniejszej poprawy koordynacji „traciliśmy prawdopodobnie sześć miesięcy

W jego ocenie kolejny wieloletni budżet stanowią kluczową szansę, aby Europa znów nie straciła cennego czasu w obliczu pojawiającej się sytuacji kryzysowej.

– Unia Europejska ma fantastyczną szansę, jeżeli chodzi o nowe WRF – powiedział, określając nadchodzący cykl budżetowy jako strukturalny punkt zwrotny.

– Nasi europosłowie mają całkowitą rację. Musimy mieć jedną linię budżetową na zdrowie. Można mieć dużą na opiekę zdrowotną, ale potrzebna jest bardzo wyraźna „podlinia”, która byłaby przeznaczona na strategiczne gromadzeniu zapasów i gotowość kryzysową.

Koniec z kryzysową improwizacją

Tego samego dnia, w oddzielnej dyskusji na sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego na temat kolejnych Wieloletnich Ram Finansowych, przewodnicząca Komisji Ursula von der Leyen argumentowała, iż obecny model budżetowania UE nie jest już odpowiedni dla świata nękanego przez nakładające się kryzysy, niestabilność geopolityczną i wstrząsy systemowe.

– Wszyscy pamiętamy, co się działo w czasie kryzysów. Długie noce spędzane na obradach w Radzie Europejskiej lub w trilogach, podczas których próbowano wyskrobywać resztki z dna beczki. Ten poziom niepewności i improwizacji jest po prostu nie do utrzymania – wskazywała.

Von der Leyen przedstawiła kolejne WRF jako strukturalny reset, wzywając do przyjęcia budżetu, który jest nie tylko większy, ale całkowicie inaczej działa.

– Potrzebujemy silnego i niezawodnego nowego budżetu: budżetu, który jest szybszy i bardziej ambitny, prostszy i bardziej elastyczny – podkreślała.

Zamiast zmieniania przeznaczenia środków w obliczu kryzysów opowiedziała się za zmianą logiki. – Zamiast jednej decyzji co siedem lat, po której następuje ciągłe zarządzanie kryzysowe, chcemy większej roli budżetu rocznego w finansowaniu naszych priorytetów – wskazała.

Pozostaje pytanie, jak zaprojektować budżet, który jest zdolny do działania wcześniej, szybciej i bardziej przewidywalnie, gdy uderzy kolejny kryzys.

Brakuje funduszy na zdrowie

Europoseł należącej do Europejskiej Partii Ludowej Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej (HDZ) Tomislav Sokol, sprawozdawca ds. akt dotyczący leków o krytycznym znaczeniu, cieszy się, iż propozycja WRF uwzględnia środki na gotowość, a mianowicie Unijny Mechanizm Ochrony Ludności+ (UCPM+), na który wstępnie przeznaczono 10,7 miliarda euro.

– jeżeli mówimy o WRF, to część przeznaczona na gotowość na kryzysy zdrowotne i ochronę ludności wygląda całkiem dobrze. Wydzielono około 10,7 miliarda euro. Mogłoby być więcej, ale mamy pewne dedykowane fundusze, co jest w porządku. Dla mnie problemem jest zdrowie w ogóle. Finansowanie zdrowia to poważna kwestia – zwraca uwagę.

– W poprzednim siedmioletnim budżecie mieliśmy oddzielny program na rzecz zdrowia, na który pierwotnie przeznaczono ponad 5 miliardów euro. W nowej propozycji już nie ma czegoś takiego – wskazał.

Jego zdaniem jest to politycznie niebezpieczne. – To, jakie są priorytety polityków, można ocenić po budżecie. Przekaz jest taki, iż zdrowie nie jest tak ważne, jak było w poprzedniej kadencji (…). To zły sygnał – ocenia europoseł.

Zrównoważony charakter gromadzenia zapasów

Anne Simon z Dyrekcji Generalnej KE ds. Gotowości i Reagowania na Stany Zagrożenia Zdrowia (DG HERA) podkreśla, iż „chodzi o utrzymanie pewnego poziomu elastyczności, aby stawić czoła różnym zagrożeniom, ale chcemy również kontynuacji finansowania zdrowia”.

Łączy to ze Strategią Środków Zaradczych HERA, przyjętą w lipcu. – Ta ambitna strategia ma również dwa bardzo ważne załączniki. Jeden dotyczy priorytetyzacji zagrożeń (…), a drugi gromadzenia zapasów – wyjaśnia.

Wskazuje na znaczenie załącznika dotyczącego gromadzenia zapasów dla długoterminowej gotowości. – Jest on bardzo ważny, aby gromadzenie zapasów, które jest naszym ubezpieczeniem, było zrównoważone – zwraca uwagę.

Gromadzenie zapasów to nie tylko szczegół operacyjny, ale system, który wymaga stabilnego, przewidywalnego finansowania w czasie, co sprawia, iż struktura kolejnych WRF ma znaczenie dla zdolności HERA do wypełnienia swojego mandatu.

Polityczny zegar tyka

Polityczna rzeczywistość sprawia, iż dyskusja na ten temat pozostało pilniejsza. Duńska minister ds. europejskich Marie Bjerre, występująca 12 listopada w Parlamencie Europejskim w imieniu duńskiej prezydencji w Radzie UE, jasno dała do zrozumienia, iż negocjacje w sprawie kolejnych Wieloletnich Ram Finansowych postępują gwałtownie i iż nie będzie tolerancji dla opóźnień.

– Nadchodzące WRF zdefiniują nasz budżet na następne lata. Ukształtują również priorytety Unii na nadchodzące dziesięciolecia – powiedziała europosłom, przedstawiając budżet nie jako ćwiczenie techniczne, ale jako strategiczną decyzję dotyczącą przyszłości Europy.

Dla Rady nadrzędnym priorytetem jest szybkość i pewność. – Pierwszym z naszych obowiązków jest zapewnienie terminowego porozumienia, aby umożliwić wdrożenie nowych programów zgodnie z harmonogramem i z korzyścią dla wszystkich – powiedziała minister.

Ostrzegła, iż porażka na tym polu byłaby „nie do przyjęcia dla naszych obywateli, naszych przedsiębiorstw, naszych władz regionalnych i lokalnych”.

Mapa drogowa

Dania jako państwo przewodzące pracom Rady UE wyznaczyła już jasną mapę drogową. Bjerre potwierdziła, iż od lipcowej propozycji Komisji nowego wieloletniego budżetu odbyło się ponad 50 spotkań technicznych.

W międzyczasie ministrowie ds. europejskich odbyli w zeszłym tygodniu trzecią dyskusję na temat WRF. Co jednak najważniejsze, ogłosiła, iż Rada dąży do przygotowania „pierwszego projektu pakietu negocjacyjnego przed Radą Europejską jeszcze w grudniu”, co jest de facto pierwszym politycznym zarysem porozumienia.

Podkreślając, iż propozycja Komisji wprowadza do budżetu „znaczące zmiany”, Bjerre wyraźnie zaznaczyła, iż kompromis nie oznacza inercji.

– Będą zmiany i zostaną one wprowadzone zgodnie z normalną procedurą. Ale status quo nie wchodzi w grę, jeżeli chcemy sprostać nowym wyzwaniom i priorytetom – zastrzegła.