36 ustaw w 1,5 roku: podsumowanie działań MKiŚ – bilans, który warto znać

Ministerstwo Klimatu i Środowiska obejmuje trzy filary polityki państwa: energię, klimat i środowisko. Podjęte działania dotyczą zarówno dużej energetyki, jak i jakości powietrza w gminach, wsparcia samorządów, ochrony lasów czy walki z dzikimi składowiskami. Jakie przepisy mają realny wpływ na zarządzanie zielenią i adaptację miast?

– Stworzyliśmy przepisy mrożące ceny prądu, wspierające rozwój odnawialnych źródeł energii, pomagające miastom w walce z suszami, podtopieniami, powodziami. Przygotowaliśmy wiele rozwiązań deregulacyjnych, jeszcze zanim deregulacja stała się modna. Wprowadziliśmy przepisy zwiększające nasze bezpieczeństwo energetyczne – podkreśla Paulina Hennig-Kloska, ministra klimatu i środowiska.

Od planów adaptacji po zielony transport

Plany adaptacji do zmian klimatu – od tego roku wszystkie miasta w Polsce mają opracować lokalne strategie reagowania na susze, podtopienia i fale upałów. Ministerstwo wygospodarowało 11 mld zł dla samorządów na rozbudowę kanalizacji, ochronę obszarów chronionych, systemy monitoringu środowiska, infrastrukturę przeciwpowodziową i przeciwsuszową oraz wsparcie dla parków narodowych i społeczności lokalnych.

Nowe standardy dla paliw stałych – MKiŚ wprowadziło nowe rozporządzenia w sprawie wymagań jakościowych paliw sprzedawanych dla gospodarstw domowych. W 2024 roku dla paliw węglowych, a w 2025 w dla brykietu i peletu drzewnego, co zmniejszy ilość zanieczyszczeń powietrza.

Modernizacja szkół i przedszkoli – 250 placówek przechodzi termomodernizację za 1,3 mld zł z KPO, co przyniesie oszczędności energetyczne i poprawę komfortu użytkowania budynków publicznych.

Program Zielony Transport Publiczny – podpisano umowy na zakup ponad 1200 bezemisyjnych autobusów i budowę 593 stacji ładowania w 73 miastach – także średnich i małych.

NaszEauto – zamiast podatku od aut spalinowych (negocjowanego wcześniej z KE), resort wdrożył program wsparcia dla elektromobilności.

Lasy, odpady i złota alga

300 mln zł na usuwanie nielegalnych składowisk – po raz pierwszy w historii te środki trafiły bezpośrednio do budżetu państwa. Dla porównania: więcej niż przez poprzednie 8 lat razem wzięte.

Nowe rezerwaty i parki narodowe – powstało ponad 100 nowych rezerwatów, trwa proces tworzenia pierwszego od 25 lat nowego parku narodowego – w Dolinie Dolnej Odry. Wokół kilkunastu największych aglomeracji tworzone są też lasy z wiodącą funkcją społeczną. Zakończyło się już ustalanie ich granic.

Stop wycince w cennych lasach – wstrzymano gospodarkę leśną na 1,3 proc. obszaru leśnego w Polsce (w tym w Puszczy Boreckiej i Trójmiejskim Parku Krajobrazowym).

Certyfikacja FSC wraca – 10 z 17 RDLP już uzyskało certyfikat odpowiedzialnej gospodarki leśnej, co zwiększa konkurencyjność krajowej branży drzewnej.

Pakiet dla przemysłu drzewnego – zmieniono zasady sprzedaży drewna, by krajowi producenci mieli priorytetowy dostęp do surowca z polskich lasów.

Skuteczna interwencja na Odrze – udało się dwukrotnie powstrzymać rozprzestrzenianie się złotej algi. Zastosowano eksperymentalną metodę z wykorzystaniem nadtlenku wodoru.

Ustawa wiatrakowa, wsparcie dla sieci i prosumentów

Fundusz Wsparcia Energetyki (70 mld zł z KPO) – już 40 mld zł rozdysponowano na modernizację sieci, co przyspieszy rozwój OZE i obniży koszty bilansowania energii.

Nowe przepisy dla prosumentów – wyższa wartość depozytu (o 23%) i zwrot nadpłaty (30%) za niewykorzystaną energię. Możliwość odliczenia kosztu magazynu energii od podatku (ulga termomodernizacyjna).

Ustawa wiatrakowa w toku – zmniejszenie minimalnej odległości farm od zabudowy do 500 m, uproszczenia dla repoweringu i nowe regulacje wspierające rozwój OZE.

Utrzymanie rynku mocy – z korzyścią dla bezpieczeństwa energetycznego i stabilności sieci, także dzięki wsparciu dla bloków węglowych jako źródeł przejściowych.

Co dalej?

Wkrótce resort opublikuje zaktualizowany Krajowy Plan na rzecz Energii i Klimatu, pierwszy w historii dokument łączący działania na rzecz obniżenia kosztów energii i napędzania gospodarki.